Νέα Φάρμακα για την Αντιμετώπιση του Σοβαρού Βρογχικού Άσθματος
Ο όρος "σοβαρό άσθμα" αναφέρεται σε ασθενείς που λαμβάνουν υψηλές δόσεις εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών ή κορτικοστεροειδή από το στόμα (συνεχώς ή πολύ συχνά) προκειμένου να ελέγξουν τα συμπτώματά τους ή σε ασθενείς που δεν καταφέρνουν να ελέγξουν τα συμπτώματά τους παρόλο που λαμβάνουν την ανωτέρω αγωγή.
Εκτιμάται ότι το 5% περίπου των ασθματικών πάσχουν από σοβαρό άσθμα. Συμπληρωματικά των εισπνεόμενων φαρμάκων, οι ασθενείς αυτοί μπορούν να λάβουν ένα βιολογικό φάρμακο. Ο γιατρός μπορεί να τους προτείνει αγωγή με αντι-ανοσοσφαιρίνη Ε (anti-IgE) ή αντι-ιντερλευκίνη-5 (anti-IL-5) ανάλογα με την ηλικία, τα επίπεδα της IgE στον ορό και τα επίπεδα των ηωσινοφίλων στο περιφερικό αίμα.
Ένας συχνά απαντώμενος φαινότυπος (υποκατηγορία) του σοβαρού άσθματος είναι το σοβαρό αλλεργικό άσθμα. Πρόκειται για ασθενείς που είναι θετικοί σε δερμοαντιδράσεις σε ένα τουλάχιστον ολοετές αεροαλλεργιογόνο. H ανοσοσφαιρίνη IgE διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην αλλεργική φλεγμονή. Το Xolair® (ομαλιζουμάμπη) στοχεύει στην IgE και επηρεάζει τον καταρράκτη της αλλεργικής ασθματικής φλεγμονής. Σύμφωνα με αξιόπιστες κλινικές μελέτες σε μεγάλους πληθυσμούς ασθενών, τα κλινικά οφέλη της ομαλιζουμάμπης είναι τα εξής:
Σημαντική μείωση των παροξύνσεων (κατά 72%)
Σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών
Μείωση ή διακοπή των κορτικοστεροειδών από το στόμα.
Σύμφωνα με τις ίδιες μελέτες, το εν λόγω φάρμακο θεωρείται αποτελεσματικό και ασφαλές για ενήλικες και παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν οι αντιδράσεις στο σημείο της έγχυσης όπως οίδημα, ερυθρότητα, άλγος και κνησμός, καθώς επίσης η κεφαλαλγία και το άλγος στην άνω κοιλιακή χώρα.
Το Xolair® χορηγείται μόνο από ειδικό πνευμονολόγο, μία ή δύο φορές κάθε μήνα με υποδόρια ένεση. Η δόση εξαρτάται από την τιμή της ολικής IgE αίματος και από το σωματικό βάρος του ασθενούς. Λόγω του καλού προφίλ ασφάλειας, η χορήγηση μπορεί να πραγματοποιηθεί στον χώρο του ιατρείου. Από το 2019 έχει ένδειξη για αυτοχορήγηση.
Το σοβαρό ηωσινοφιλικό άσθμα είναι ένας φαινότυπος του σοβαρού άσθματος, που χαρακτηρίζεται από αυξημένο αριθμό ηωσινοφίλων στο αίμα (ένας τύπος των λευκών αιμοσφαιρίων).
Τα ηωσινόφιλα διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη διαιώνιση της χρόνιας φλεγμονής του άσθματος και σχετίζονται με τη δράση της ιντερλευκίνης-5 (IL-5)
H IL-5 είναι υπεύθυνη για τον πολλαπλασιασμό, την ενεργοποίηση και την επιβίωση των ηωσινοφίλων
Ο αυξημένος αριθμός των ηωσινοφίλων στο αίμα σχετίζεται με τις παροξύνσεις του σοβαρού άσθματος.
Το Nucala® (μεπολιζουμάμπη) αποτελεί την πρώτη βιολογική συμπληρωματική αγωγή (add-on) για ενήλικες με σοβαρό ανθεκτικό ηωσινοφιλικό άσθμα. Πρόκειται για ένα μονοκλωνικό αντίσωμα που παρεμποδίζει τη σύνδεση της IL-5 με τον υποδοχέα της στην κυτταρική επιφάνεια των ηωσινοφίλων. Έτσι, αναστέλλεται ο πολλαπλασιασμός, η ενεργοποίηση και η επιβίωση των ηωσινοφίλων. Οι μεγάλες κλινικές μελέτες με Nucala® κατέδειξαν:
Σημαντική μείωση των παροξύνσεων (κατά 53%)
Σημαντική μείωση των παροξύνσεων που οδηγούν σε επίσκεψη στο τμήμα επειγόντων περιστατικών ή/και νοσηλεία στο νοσοκομείο (κατά 61%)
Σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών
Μείωση ή διακοπή των κορτικοστεροειδών από το στόμα, χωρίς απώλεια του ελέγχου συμπτωμάτων
Το Nucala® χορηγείται μόνο από εξειδικευμένο Πνευμονολόγο μία φορά κάθε μήνα με υποδόρια ένεση. Επειδή δεν έχουν παρατηρηθεί ιδιαίτερες παρενέργειες, η χορήγηση μπορεί να πραγματοποιηθεί στον χώρο του ιατρείου. Τον Ιούλιο του 2020 κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα άλλες δύο μορφές: η προγεμισμένη σύριγγα και η προγεμισμένη πένα. Έτσι, κατέστη εφικτή η αυτοχορήγηση του φαρμάκου με αποτέλεσμα να βελτιώνεται η συμμόρφωση των ασθενών.
Το Fasenra® (μπενραλιζουμάμπη) είναι το τελευταίο βιολογικό φάρμακο για το σοβαρό ηωσινοφιλικό άσθμα που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα. Πρόκειται για μονοκλωνικό αντίσωμα που δρα ενάντια στους υποδοχείς της ΙL-5, εξαλείφοντας σχεδόν ολοκληρωτικά τα ηωσινόφιλα του αίματος και των βλεννογόνων εντός 24 ωρών από τη χορήγησή του.
Σύμφωνα με εμπεριστατωμένες κλινικές μελέτες σε μεγάλους πληθυσμούς ασθενών (τυχαιοποιημένες αλλά και μελέτες καθημερινής κλινικής πρακτικής), τα κλινικά οφέλη της μπενραλιζουμάμπης είναι τα εξής:
Βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας με την πρώτη δόση
Απαλλαγή από τις παροξύνσεις στο 70% των ασθενών (διετής διαχρονική παρακολούθηση)
Μείωση του ετήσιου ποσοστού παροξύνσεων στο 75% των ασθενών
Διακοπή της λήψης κορτικοστεροειδών από το στόμα στο 54% των ασθενών (μονοετής διαχρονική παρακολούθηση)
Απουσία παροξύνσεων που οδηγούν σε επίσκεψη στο τμήμα επειγόντων περιστατικών ή/και νοσηλεία στο 97% ασθενών
Το κλινικό πρόγραμμα του Fasenra® διήρκεσε 12 χρόνια και συμπεριέλαβε 11.377 άτομα. Σύμφωνα με δεδομένα και αναφορές από χώρες στις οποίες το Fasenra® αδειοδοτήθηκε ως επιπρόσθετη αγωγή στο σοβαρό ηωσινοφιλικό άσθμα, το εν λόγω σκεύασμα δεν αυξάνει τον κίνδυνο λοιμώξεων ή κακοήθειας. Στο 2,2% των ασθενών που υποβλήθηκαν σε αγωγή με Fasenra® παρατηρήθηκαν αντιδράσεις στο σημείο της έγχυσης (π.χ. πόνος, ερύθημα, κνησμός, βλατίδες) συγκριτικά με 1,9% των ασθενών που υποβλήθηκαν σε αγωγή με εικονικό φάρμακο (placebo).
Το Fasenra® χορηγείται με υποδόρια ένεση, αρχικά 30 mg κάθε 4 εβδομάδες για τις 3 πρώτες δόσεις και στη συνέχεια 30 mg κάθε 8 εβδομάδες. Η έγχυση πραγματοποιείται με προγεμισμένη σύριγγα ή πένα και έχει ένδειξη για αυτοχορήγηση.
ΑΠΟΠΟΙΗΣΗ ΕΥΘΥΝΩΝ
Οι πληροφορίες που περιέχονται στον παρόντα ιστότοπο είναι μόνο για εκπαιδευτικούς και ενημερωτικούς σκοπούς και δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο συμβουλής ενός κατάλληλα εκπαιδευμένου και εξουσιοδοτημένου ιατρού ή άλλου φορέα παροχής υγειονομικής περίθαλψης.
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θεωρηθούν ως ιατρική συμβουλή. Θα πρέπει πάντα να συμβουλεύεστε τον ιατρό σας.