Ροχαλητό και Διαταραχές του Ύπνου

Τα τελευταία χρόνια έχει δοθεί μεγάλη σημασία στις διαταραχές του ύπνου και συγκεκριμένα στο σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο. Το σύνδρομο της άπνοιας στον ύπνο (ΣΑΥ) ή υπνοαπνοϊκό σύνδρομο όπως λέγεται, είναι μία αρκετά σοβαρή και συχνή διαταραχή που αφορά όλες τις ηλικίες και των δύο φύλων. Συχνότερα όμως παρουσιάζεται στους άνδρες μετά την ηλικία των 40 ετών. Η γενική επίπτωσή του στον πληθυσμό είναι περίπου 4–6%. Περιγράφηκε το 1965 και χαρακτηρίζεται από διακοπές της αναπνοής για διάστημα μεγαλύτερο των 10 δευτερολέπτων.

Με την απώλεια της φυσιολογικής αναπνοής μειώνεται το οξυγόνο στο αίμα με αποτέλεσμα να διεγείρεται ο εγκέφαλος και να διακόπτει το βαθύ ύπνο προκειμένου να επανέλθει ο τόνος των μυών και να επιτραπεί εκ νέου η αναπνοή.

Ως αιτιολογικοί παράγοντες έχουν αναφερθεί η παχυσαρκία, διάφορα νευρομυϊκά νοσήματα, το φύλο, η ηλικία, η λήψη αλκοόλ, τα κατασταλτικά φάρμακα, το κάπνισμα, η χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια, ο υποθυρεοειδισμός και διάφορες ανατομικές ανωμαλίες του ρινοφάρυγγα.

Τα βασικά συμπτώματα του συνδρόμου είναι το ροχαλητό, ο ανήσυχος ύπνος, οι διακοπές της αναπνοής όπως τις αντιλαμβάνεται ουσιαστικά ο σύντροφος, η νυκτερινή συχνουρία, η νυκτερινή εφίδρωση, η υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, το αίσθημα κόπωσης, ο πρωινός πονοκέφαλος, η κατάθλιψη και οι διαταραχές της στύσης.

Διάφορες καταστάσεις που μπορεί να είναι συνέπεια του συνδρόμου άπνοιας στον ύπνο περιλαμβάνουν το έμφραγμα του μυοκαρδίου, την καρδιακή ανεπάρκεια, την στηθάγχη, την επιληψία, την στυτική δυσλειτουργία, τις καρδιακές αρρυθμίες, την υπέρταση, καθώς και τα τροχαία ατυχήματα.

Η αντιμετώπιση του προβλήματος έγκειται στην απώλεια βάρους, τη διακοπή του καπνίσματος, την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών, την αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ (ειδικά πριν από τον ύπνο) και σε πιο σοβαρές περιπτώσεις στη χρήση ειδικών προσθετικών ενδοστοματικών βοηθημάτων για τη διευκόλυνση της αναπνοής, καθώς και των συσκευών θετικής πίεσης CPAP.

Αν επομένως κάποιος εμφανίζει ροχαλητό, αισθάνεται κουρασμένος κατά τη διάρκεια της ημέρας, έχει πρωινούς πονοκεφάλους, νυστάζει ενώ βλέπει τηλεόραση ή ενώ οδηγεί, ή έχει αδυναμία συγκέντρωσης πρέπει να υποβληθεί σε έλεγχο για υπνοαπνοϊκό σύνδρομο.

Η αρχική αξιολόγηση γίνεται από τον Πνευμονολόγο με τη χρήση ερωτηματολογίου που αφορά τόσο στη συμπεριφορά κατά τον ύπνο όσο και στη συμπεριφορά κατά την ημέρα. Η περαιτέρω διερεύνηση γίνεται με ειδικές συσκευές ανίχνευσης του δείκτη άπνοιας- υπόπνοιας (ΑΗΙ) και του αριθμού των επεισοδίων πτώσης του οξυγόνου. Το σύνδρομο επιβεβαιώνεται με την πολυσωματογραφική μελέτη σε ειδικά εξοπλισμένα κέντρα.

Σήμερα το σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο και οι συνέπειές του αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά και ανώδυνα. Με την αντιμετώπιση του οργανικού προβλήματος και την καλύτερη οξυγόνωση του οργανισμού υποχωρούν τα κλινικά συμπτώματα και προλαμβάνονται οι επιπλοκές του συνδρόμου.